Gemeenteraadsverkiezingen: gemeentelijke bestuurscultuur

Op maandag 14 maart tot en met woensdag 16 maart 2022 vinden de volgende gemeenteraadsverkiezingen plaats. In totaal doen 13 politieke partijen mee aan de gemeenteraadsverkiezingen voor de gemeente Sittard-Geleen. Wie zijn het en wat willen de partijen bereiken? Platform 046 heeft een aantal vragen samengesteld en aan de fractieleiders voorgelegd. In dit artikel: Het milieu en de verduurzaming van de gemeente en de regio staat al langere tijd hoog op de agenda. In Sittard-Geleen kan bijvoorbeeld de Biomassacentrale, de windmolens bij Holtum, het Sterrebos, de Schwienswei, het groen in de middengebieden en de Maasoever worden genoemd. Wat is de visie op het gebied van milieu en de verduurzaming van Sittard-Geleen in de komende raadsperiode en op weg naar 2030?

Deze week volgen een aantal artikels elkaar op met het antwoord van de fractieleiders op een vraagstelling. Wij hebben ervoor gekozen om het antwoord ongewijzigd over te nemen, zodat de inhoud van de gegeven reactie van de partij niet wijzigt.

Helaas hebben wij geen terugkoppeling van GroenLinks en Lokaal Sittard-Geleen-Born mogen ontvangen, zodat de visie van deze partijen niet in dit artikel terug zullen komen.

In de gegeven antwoorden wordt vaak verwezen naar termen die bij de politieke partijen goed bekend zijn, maar niet voor iedereen even duidelijk is. In onze woordenlijst worden veelgebruikte definities nader verklaard.

CDA

Als het gaat over bestuurscultuur, gaat het over de manier waarop je met elkaar omgaat. Wij zien dit als een overheid die inwoners breed het vertrouwen geeft om initiatieven te ontplooien, om te doen wat ze kunnen en willen doen. Op haar beurt krijgt de gemeente het vertrouwen en de ruimte van inwoners om de stad waardig en integer te besturen. Transparant, met vertrouwen in elkaar en onderling verbonden.

Dat betekent concreet ruimte voor burgerparticipatie. Geen woorden, maar daden: meer transparantie, toegankelijker en beter aanspreekbaar bestuur en inwoners meer en eerder betrekken bij beleid. Dit leidt tot meer ideeën, draagvlak, betrokkenheid en tevredenheid. Juist in deze dynamische tijden, waarin veel gebeurt binnen onze gemeente, is daar meer behoefte aan dan ooit.

D66

De bestuurscultuur in Sittard-Geleen moet beter. Al jaren wordt dit door meerdere partijen geroepen in verkiezingstijd. In plaats van enkel te roepen komt D66 met concrete plannen. D66 wil ondernemers en inwoners meer inspraak geven. D66 gaat de burgerbegroting invoeren, zodat wijken zelf kunnen bepalen wat zij willen/nodig hebben. Ook gaat D66 burgeramendementen introduceren, een (euregionale) burgertop organiseren en meer gebruik maken van correctief bindende referenda.

Daarnaast acht D66 het van belang dat ook ondernemers worden meegenomen in besluitvormende processen binnen de gemeente, juist om doeltreffender vorm te geven aan het ondernemersklimaat in Sittard-Geleen en snel en effectief te kunnen schakelen als dat nodig is. D66 wil dat er een structureel overleg komt tussen (lokale) ondernemers, uit verschillende sectoren, en het College van B&W.

Dualisme in de lokale politiek kan alleen bereikt worden als partijen bereid zijn tot samenwerking. Dat hoeft niet op ieder punt met dezelfde partijen te gebeuren. Wat D66 betreft is geen partij te klein om gehoord te worden en geen partij groot genoeg om het alleen te doen. Hoewel wij sommige partijen uitsluiten als coalitiepartner (bestuurspartner), sluiten wij geen enkele partij uit waar het constructieve samenwerking betreft. Alleen een sterke, verbonden gemeenteraad kan zijn functie als hoogste politieke orgaan in de gemeente naar behoren uitoefenen. D66 heeft in het verleden bewezen een betrouwbare, positief-kritische en opbouwende partner te zijn, zowel binnen een coalitie als in de oppositie.

Forum voor Democratie

Op landelijk niveau zien we dat het dualisme niet meer lijkt te bestaan. Door dichtgetimmerde coalitieakkoorden en partijafspraken staat de oppositie in feite vier jaar buiten spel. FVD heeft nog niet eerder deelgenomen aan de gemeenteraadsverkiezingen van de gemeente Sittard-Geleen en heeft dus (nog) onvoldoende zicht op de bestuurscultuur en het dualisme binnen deze gemeente. Om bij te dragen aan een gezonde bestuurscultuur en directe democratie, zetten wij in op meer inspraak van de burgers, een bindend referendum en een gekozen burgemeester. We hopen op gemeentelijk niveau op transparantie en open communicatie om de belangen van de inwoners van onze gemeente, in samenwerking met andere partijen, zo goed mogelijk te kunnen behartigen!

Gob

De bestuurscultuur van de gemeenteraad en het college van Sittard-Geleen is open en gericht op het betrekken van inwoners, bedrijven en maatschappelijke instellingen. Met deze werkwijze wordt geprobeerd steeds vanuit draagvlak besluiten te nemen. We merken dat er echter soms ook tegengestelde belangen zijn, dat kan spanningen opleveren. In de samenleving, maar ook in de gemeenteraad. Dat hoort echter bij een democratie. Soms worden de tegenstellingen echter uitvergroot en lijkt de focus niet meer te liggen op de inhoud. Dat is jammer. Zeker in die situaties is het van belang met respect voor ieders mening het algemeen belang van de inwoners van Sittard-Geleen te blijven behartigen. De duale rol van de gemeenteraad helpt daarbij om een objectieve en kritische blik te houden op voorstellen vanuit het college van B&W. Het onderlinge debat in de raad is het ultieme democratische instrument om te proberen verschillen te overbruggen en tot breed gedragen besluiten te komen.

PIT

PIT is opgericht vanuit de overtuiging dat de bestaande bestuurscultuur binnen gemeenteraad en college achterhaald en ouderwets is. De gemeenteraad, de volksvertegenwoordiging, is in onze ogen de baas en niet het college!

De afgelopen jaren hebben we gezien dat de keuze van raadsleden om al dan niet in te stemmen met een voorstel wordt gemaakt op basis van wie het voorstel doet, in plaats van waar het voorstel over gaat (de inhoud).
Wij beoordelen voorstellen op de inhoud, waarbij we kijken wat de gemeente nodig heeft. We zoeken samenwerking met anderen, ongeacht of het coalitie- of oppositiepartijen betreft. Van slechte voorstellen willen we goede maken en van goede voorstellen nog betere!

PUUR

Wij worden gekozen als volksvertegenwoordigers en dat is een duidelijk signaal vanuit de inwoners van onze gemeente.
Verandering van bestuurscultuur en meer dualisme juichen wij als fractie toe, maar dat valt en staat met het luisteren naar wat de inwoners willen en dat begint bij de verkiezingen. Daar geven onze inwoners een signaal af naar de politiek, laten we eens beginnen met van daaruit verder te kijken en niet wat wij als politieke partijen het beste vinden voor onze gemeente.

PvdA

Voor een gezonde democratie is het essentieel dat iedere stem telt en dat iedereen zich gehoord voelt. Dat iedereen die wil kan deelnemen, en de belangen van al onze inwoners worden behartigd en verdedigd. In de gemeenteraad, maar ook daarbuiten.

Burgerparticipatie is belangrijk. Inwoners weten vaak zelf het beste wat er in hun eigen omgeving speelt en welke oplossingen er mogelijk zijn. De gemeente is daarom toegankelijk en benaderbaar voor al onze inwoners. We luisteren naar ervaringsdeskundigen en nemen hun aanbevelingen mee bij het verbeteren van de uitvoer van onze gemeentelijke taken. Daarbij is voor ons het algemeen belang altijd leidend. We zorgen ervoor dat alle inwoners, niet alleen die met de grootste mond, worden gehoord en zijn ons ervan bewust dat niet iedere groep zich even actief in inwonersinitiatieven roert.

De bestuurscultuur in Sittard-Geleen is nog steeds veel te gesloten. Te veel besluiten worden in de fractievergaderingen van coalitiepartijen voorbereid. Het coalitieoverleg is een gemeenteraad achter gesloten deuren geworden. Als je een bestuur met lef bent, dan ga je juist in de gemeenteraad en daarbuiten het debat het aan. Je laat je tegenspreken. Dat is nu echt niet het geval.

De begroting van Sittard-Geleen moet ook vele malen transparanter worden. Het is nu volstrekt onduidelijk voor inwoners om begrijpelijk te achterhalen waaraan hoeveel geld wordt gespendeerd in onze gemeente. Tekstueel is er vooruitgang geboekt in de afgelopen jaren, nu moet de slag gemaakt worden naar een digitale versie die ‘doorklikbaar’ naar alle lagen van de begroting.

PVV

De politiek in Sittard-Geleen bevat nog té veel elementen van monisme; coalitiepartijen die veelal als absoluut meerderheidsblok (vrijwel) kritiekloos voorstellen van het college verdedigen. Controlerende macht en uitvoerende macht zijn zonder dualisme in één hand, wat feitelijk resulteert in een ‘dictatuur van de coalitie’.

PVV beseft dat compromissen noodzakelijk zijn om in coalitieverband te kunnen functioneren, maar in Sittard-Geleen lijkt een nagenoeg volledige uitholling te hebben plaatsgevonden. In debatten lijkt nauwelijks tot geen invloed meer mogelijk te zijn op het oordeel van de fracties, en daarmee is het de norm dat ook het stemgedrag en dus het besluit ver van te voren al lijkt vast te staan. Een ander voorbeeld gaat over de controlerende rol van de raad, die fundamenteel is voor een (dualistisch) democratisch systeem. Namelijk de doofpotjespolitiek rondom de behandeling van het Onderzoek naar het Groene Net. Vanuit College én coalitiepartijen werd (toen nog) één front gevormd om de pijnpunten uit het onderzoek enkel te markeren als “leerpunten”, maar als het een rekenkameronderzoek zou zijn geweest hadden de verantwoordelijke wethouders ongetwijfeld het veld moeten ruimen. Opvallenden zeer spijtig was daarbij ook de spierballentaal van partijen zoals D66 richting het college, maar die als puntje bij paaltje komt daar toch geen motie van afkeuring aan verbond. Waarom? Lonkt het pluche ná de verkiezingen zó erg? Waarom is dat niet gebeurd, terwijl de feiten (het niet en onjuist informeren van de raad) hetzelfde waren? Juist dit níet doorpakken is killing voor de positie van de raad. Ze komen er mee weg.

Een ander fenomeen waar wij ons aan blijven ergeren is het cliëntelisme, dat geïnstitutionaliseerd lijkt te zijn, en waartegen welke kritiek dan ook de kop wordt ingedrukt door een blok van partijen en personen die er belang bij hebben. Schaamteloos zetten leden van andere partijen hun verschillende petten op en af. Zij misbruiken hun invloed als raads- of commissielid om doelen te bereiken voor hun gemeenschapshuis, dorpsplatform of vereniging waar ze bestuurslid zijn. Dit zijn de ritselaars, die ongehinderd van alles regelen voor hun clubje of achterban; vooral over deze toch wel ‘Limburgse’ cultuur is al het nodige gepubliceerd. Politiek correcte partijen, veelal te vinden binnen de kleurloze middelmaat, zul je nooit deze voorbeelden horen aanhalen, want zij maken zelf deelgenoot uit van deze praktijk, omdat die immers (ook electoraal) in hun voordeel uitpakt. Zij zeggen wel dat zij de bestuurscultuur willen veranderen, maar zij willen dit eigenlijk niet. Waar zij liever hun focus op leggen is de woordkeuze en toonzetting die enkele criticasters hebben op hun cliëntelistische en neutraliserende handelswijze. In plaats van over de inhoudelijke kritiek, die juist de bestuurscultuur probeert bloot te stellen. Zorgen voor afleiding, halve waarheden, en mist creëren, regelrecht uit het handboek voor strategische communicatie. Zo blijft de macht aan de macht. Het is een doctrine. Rutte weet daar alles van. Mijn oproep is daarom te stemmen op een partij als de PVV, die het lef heeft om die politiek correctie façade en het geritsel aan te pakken.

SPA

SPA zou heel graag zien dat partijen en raadsleden puur conform hun mening stemmen zonder de last van ‘coalitie’. Een coalitie die deze ruimte biedt is nodig om de bestuurscultuur echt te veranderen.

Dualisme bestaat in Sittard-Geleen vrijwel niet: uiterst zelden wordt een voorstel van het college verworpen of zodanig geamendeerd dat er wezenlijke zaken veranderen. Er werd in 2020 zelfs door het gob van SPA geëist dat er altijd met de coalitie zou worden meegestemd en dat SPA zou stoppen met publiceren op Facebook om mee te mogen praten over coalitievorming! Uiteraard accepteerde SPA dat niet.

Stadspartij

Toen we in 2020 een andere coalitie kregen werden de onderlinge verhoudingen beter maar er is de komende tijd nog het nodige werk aan de winkel.
Het is afwachten welke partijen straks de raad gaan vormen. Er zijn partijen die het vooral zoeken in elkaar beschuldigen en roepen dat niets deugt zonder dat ze inhoudelijk iets toevoegen, maar er zijn ook partijen die samenwerking zoeken, die elkaar niet naar het leven staan maar verbinding willen en elkaar in de verschillen proberen te vinden.

Het is duidelijk dat de verkiezingen begonnen zijn en wij hopen dat onze kiezers kiezen voor stabiele partijen die in het verleden bewezen hebben door te willen pakken een ook inhoudelijk iets toevoegen. Het motto van de Stadspartij is; “één stem voor Sittard-Geleen” waarmee we willen zeggen dat we na 20 jaar eindelijk eens ervan uit moeten gaan dat we samen een gemeente zijn waarbij elk gemeentedeel en elke kern zijn eigen ‘smoel’ heeft.
En ook dat we vooral samen moeten werken, zowel het bestuur en de partijen onderling als ook samen met onze inwoners. Verbinding is essentieel als je elkaar wil begrijpen. We maken samen onze gemeente.

VVD

Dualisme is voor de VVD hét middel om de taken binnen het gemeentebestuur en de Raad helder te onderscheiden. Om de controlerende rol van de Raad in Sittard-Geleen te vergroten zou een coalitieakkoord op hoofdlijnen bij kunnen dragen. Hierdoor kan ook de oppositie meer invloed uitoefenen. Zeker nu door de veelheid aan partijen die deelnemen een grote versnippering ontstaat.

Geef als eerste een reactie

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*